مینا کاری (کپی)

تعریف مینا

مینا ماده‌ای است از لعاب شیشه‌ای حاجب ماوراء یا شفاف که آنرا روی کاشی و فلزات، برای نقش و نگار استفاده می‌برند و ترکیبی است از لاجورد(فرهنگ لغت معین )

مینا در لغت نوعی گل، لعاب دندان، نوعی پرنده، عمل لعاب مینا که بر نقره و غیره دهند ( لغت نامه دهخدا )

از نظر اصطلاحی تنها تعریف کاملی که از میناسازی ارائه گردیده عبارتست از: هنر آتش است و خاک با رنگ‌های پخته و الوان از نوع معدنی

مینا قطعه فلزی است به صورت ظرفی درآمده لعاب خورده و روی آن نقاشی اسلیمی و قطعاتی به صورت پیچ و گره و گل کشیده شده و بعد پخته می‌شود .

تاریخچه میناکاری

می‌توان ابتدای خلق این هنر آتش و خاک را به زمان ساخت کاشی ارجاع داد؛ زیرا از همان رنگ‌هایی در ساخت مینا کاربرد دارد، در ساخت کاشی نیز استفاده می‌شود.

درمورد سابقه هنر میناکاری در ایران به زمان اشکانیان و ساسانیان می‌رسد، ولی استفاده‌ی آن از آغاز اسلام تا پیش از حکومت ایلخانیان مغول برای ما روشن نیست.

در واقع ممکن است این هنر ایرانی نباشد اما از آنجا که سیر تکاملی خود را در ایران و خصوصا در پایتخت هنری آن یعنی شهر زیبای زنده‌رود طی کرده، کاملا ایرانی شده و امروز در انظار جهانیان، به عنوان ره‌آورد هنرمندان سپاهان شناخته می‌شود.

با توجه به تحقیقات به عمل آمده، پیشینه هنر میناکاری به زمان روم باستان باز می‌گردد. چرا که گزارش ها حاکی از میناکاری بودن بخشی از مجسمه زئوس دارد، این مجسمه یکی از عجایب هفت گانه و مربوط به 450 سال قبل از میلاد مسیح است.

میناکاری هنر درخشان آتش و خاک است با رنگ‌های پخته و درخشان که سابقه آن به سال‌ها پیش از میلاد مسیح می‌رسد و ظهور آن بر روی فلز در طول سده چهارم تا ششم پیش از میلاد و پس از 500 سال بعد از میلاد مشاهده می‌شود( پروفسور پوپ ، آرثر آپراهام ، بررسی هنر ایران )

هنر میناکاری در ایران بیش از نقاط دیگر تجلی داشته است و یکی از نمونه‌های آن از عهد صفویه برجای مانده است. میناکاری در دوران قاجار بیشتر بر زمینه های برجسته طلا و نقره به کار میرفت که با گوهر، عاج، یشم، یاقوت، لعل و زمرد شد.

تزیین می بعد از سقوط قاجار به تدریج از رونق و رواج این هنر کاسته شد تا اینکه در ابتدای سلطنت رضاشاه، فردی آلمانی به نام (مارتین) موسسه ای در شهر اصفهان ایجاد کرد و با کمک هنرمندان با ذوق ایرانی ساخت مینا روی نقره با نقوش ختایی و اسلیمی و رنگهای اروپایی آغاز شد.

بار دیگر هنر مینا اعتبار و اهمیت گذشته خود را باز یافت و به دوران طالیی رجعت نمودو وزارت فرهنگ و هنر وقت در سال 6336 شمسی به منظور اشاعه و ترویج بیشتر میناسازی و شناساندن هنرمندان میناساز ایران به جهانیان، کارگاه میناسازی را در آن وزارتخانه تاسیس کرد

(همان، 6316 ،6311 ،ص. 63 .)

از حفاریهای حسنلو در آذربایجان طی سالهای 6143 الی 6113 میلادی شش عدد مهره گردنبند شیشه ای مربوط به تمدن )مانها) بین سالهای 111 الی 311 ق.م بدست آمده است که بر روی سه مهره الوان آن نقوش مینایی درخت دیده میشود (برجیان، 6313.)

کاوش درهای نهاوند یک جفت گوشواره طال به شکل خورشید است که در میان صفحه دور آن اشعه خورشید را به شکل ملیله های طلا مجسم کرده اند. این سبک هنر زرگری را میتوان مربوط به قرون هفتم الی هشتم ق.م دانست در زمره گنجینه )زیویه) کردستان که در

سالهای 6141 الی 611۱ بدست آمده

و قسمت مهم آن در موزه ایران باستان محفوظ است، یک صلیب طالیی نیز بدست آمده که سطوح آن با خمیر شیشه رنگی مزین شده است. (همان، 16313) شکل دستبندی از این دوره با دو سر گریفین، مزین شده با طال، فیروزه و مینای الجوردی که در مجموعه سیبریایی

پطر کبیر نگهداری میشود (همان، 6313.)

بشقاب سری 4 تایی میناکاری کد mbs3318 از جمله صنایع دستی مسی می باشد که به عنوان اشیا دکوری و دیوارکوب می توان استفاده کرد.